อันที่จริงแล้วสฟิงซ์นั้นเป็นสัตว์ประหลาดที่ปรากฏใน
ตำนานของหลายชนชาติ เช่น อียิปต์ กรีก และเปอร์เซีย(อิสราเอล)
โดยลักษณ์คือแมวหรือสิงที่
มันหัวเป็นมนุษย์สฟิงซ์ที่โด่งดังคือ
อนุสาวรีย์ที่หมอบอยู่หน้ามหาพีระมิดแห่กิซา
เป็นสิ่ง
มหัศจรรย์หนึ่งในเจ็ดแห้งโลกยุคควบคู่กับมหาพีระมิดเลยทีเดียว
โดยลักษณะคือมีส่วนหัวเหมือนมนุษย์นั้น มีสัญลักษณ์
ของฟาโรห์อียิปต์แสดงไว้ชัดเจน คือมีเคราที่คาง
ตรงหน้าผากมีงูจงอางแผ่แม่เบี้ยและมีเครื่องประดับ
รัดเกล้าแบบกษัตริย์โดยรอบ ว่ากันว่า สฟิงซ์
คือรูปเหมือนขนาดใหญ่กว่าร่างจริงสองเท่าของฮาร์มาซิส เทพแห่งรุ่งอรุณ
เมื่อตอนที่แปลงร่าง เป็นสิงโต มีเศียรเป็นฟาโรห์อียิปต์หรือ"sphingein"
แปลว่า "การบีบรัด"
ส่วน
สฟิงซ์ที่มีตำนานเล่าขานไม่แพ้กันคือสฟิงซ์แห่งกรีก
หนึ่งในลูกหญิง
ชายของอิคิดน่าและไทฟอน สฟิงซ์ มีใบหน้า
และทรวงอกของหญิงสาวท่อน
ล่างเป็นสิงโต และมีปีกแบบนกอินทรี
สฟิงซ์มีลัษณะชอบตั้งคำถามข้อหนึ่งที่ผู้คนไม่มีทางตอบได้
กับเหยื่อที่มันพบ หากตอบไม่ได้มันจะขย้ำเป็นอาหาร
เทพีฮราได้ส่งมันไปเฝ้าทางเข้าออกของนครธีบิสต์เพื่อทำโทษความเมามายไร้สติ
ของชาวเมือง หลังจากเทพสุราไดโอนิซัส สอนพวกเขาให้ทำเหล้าองุ่นเป็น...
นคร
ธีบิสต์ปิดประตูเมืองทั้งเจ็ดบานด้วยความหวาดกลัว
แต่แล้วสฟิงซ์ก็พ่ายกับชายคนหนึ่งนามว่าเอดิพัส
มันนอนรอเหยื่อบนชะง่อนผาและพบเอดิพัสผู้รอนแรมหนีชะตากรรมมายังธีบิสต์
เพราะคำทำนายที่ว่าเขาต้องสังหารบิดาและอภิเษกกับมารดา
สฟิงซ์พอพบหน้าเหยื่อก็แย้มพรายพลางขู่คำรามจนเอดิพัสชะงัก
"สัตว์อะไรเอ่ย"มันเริ่ม"ยามเช้าเดินสี่ขา เที่ยงวันเดินสองขา ยามเย็นเย็นกลับเดินสามขา"
คำ
ถามที่ปราบผู้คนพ่ายและตกเป็นเหยื่อมันมานักต่อนักเปล่งออก
ทว่าไม่มีท่าทีครุ่นคิดวิตกจากเอดิพัสเลย
เขานั่งลงแล้วเงยหน้ามองสฟิงซ์อย่างสบายอารมณ์..."คนไงเล่า
เมื่อแรกเริ่มเป็นทารกต้องคลาน เมื่อเติบโตก็ยืนได้ด้วยสองขา
เมื่อชราก็คอนไม้เท้า"
คำตอบถูกต้อง และสร้างความสิ้นหวังแก่สฟิงซ์เป็นอย่างมาก เมื่อคำถามถูกตอบ อำนาจและฤทธิ์เดชของมันก็สิ้นไป จึงเหินขึ้นสูงแล้วบินดิ่งทิ้งตัวกระแทกพื้น ด้วยความโกรธเกรี้ยวจนตาย
เมื่อ สฟิงซ์ถูกปราบชาวธีบิสต์ก็แต่งตั้งเอดิพัสเป็นเจ้านครคนต่อไปเพราะราชาเพิ่ง สิ้นพระชนม์ไม่นานด้วยเหตุวิวาทของชายคนหนึ่ง เขาจึงได้อภิเษกกันราชินีโจคัสตาผู้ทรงพระเยาว์นิรันดร์ด้วยสายสร้อยวิเศษ
แต่ เมื่อเวลาผ่านไปความจริงก็ปรากฏว่าที่แท้แล้ว เอดิพัสคือบุตรราชาไลอัส กษัตริย์แห่งทีบส์องค์ก่อน แน่นอน โจคัสตราก็คือมารดา และเขาได้สังหารบิดาตามคำทำนายโดยไม่รู้ตัวเพราะเหตุวิวาทก่อนที่จะมายัง ทีบส์ที่แท้แล้ว