Web 2.0 คืออะไร

Web 2.0 จริงๆ คืออะไรกันแน่ ... มีหลายคนพยายามอธิบายตามความเข้าใจของตัวเอง และสิ่งที่ตัวเองพบเห็นบ่อย ว่า Web 2.0 คืออะไรกันแน่ ...

พวกที่อยู่กับ abstraction และ concept (พวกที่มี MBTI type เป็น N เช่น ENTP, INTJ ฯลฯ) หรือว่าพวกที่ชีวิตอยู่กับ Social network เสียเป็นส่วนมาก ไม่ว่าจะเป็น blog, media sharing จะบอกว่า Web 2.0 คือ Social network ที่เน้นการแบ่งปัน การแชร์กัน ของสิ่งที่ตัวเองมี พระเอกของรายการก็คงไม่พ้น Flickr, YouTube และอื่นๆ ที่เราใช้กันมากมายอยู่แล้ว

พวกที่อยู่กับรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส (พวกที่มี MBTI type เป็น S เช่น ISFJ, ESTP ฯลฯ) หรือว่าพวกที่เห็นหน้าของเว็บแอพพลิเคชั่น อาจจะมองเห็นความลื่นไหลของ AJAX experience ก่อนอย่างอื่น และคิดว่า Web 2.0 จะเป็นเรื่องของ Rich-client ทีมี experience ของการใช้โปรแกรมผ่าน Web ได้ใกล้เคียง หรือไม่ต่างกันกับ Desktop application มากยิ่งขึ้น ซึ่งพระเอกของรายการก็คงเป็นบรรดา Software suites ทั้งหลายทั้งแหล่ ที่อพยพตัวเองขึ้นไปบน Web มากขึ้นเรื่อยๆ ไม่ว่าจะเป็น Office suite หรือว่า Image processing

นั่นคือ กลุ่มหนึ่งอาจจะมองว่า Web 2.0 คือ Social network ใน Digital culture (วัฒนธรรมดิจิทัล) มาก่อน แล้วเรื่องของ Rich-client application เป็นสิ่งที่ตามมา ในขณะที่อีกกลุ่มจะมองกลับกัน ว่ามันคือเรื่องที่ application อพยพกันไปอยู่บน Web อาศัย AJAX มาทำลาย gap ของ user experience ระหว่าง Web application กับ Desktop application จากนั้นการทำงานร่วมกันทั่วโลกเป็นสิ่งที่ตามมา

แต่ว่าจริงๆ แล้ว Web 2.0 มันคืออะไรกันแน่

วันนี้ผมคงจะไม่พูดอธิบาย+สาธยายยืดยาวหรอกนะครับ แต่ว่าจะเอา "คำจำกัดความ" ที่คิดว่าเข้าท่าจาก What is Web 2.0 จาก Web 2.0 Explorer ที่ ZDNet มาฝาก ซึ่งพวกนี้รวมๆ กันแล้ว ก็เป็นคำจำกัดความของ Web 2.0 ที่ถือได้ว่าครบถ้วนกระบวนความเหมือนกัน และไม่ยืดยาวเยิ่นเย้อจนเกินงามด้วย (ซึ่งตัวที่ผมชอบเป็นพิเศษ ผมได้ทำเป็นตัวหนาไว้นะครับ)

• Web 2.0 = the web as platform
• Web 2.0 = the underlying philosophy of relinquishing control
• Web 2.0 = glocalization (ไม่ได้สะกดผิดนะครับ คนเขียนตั้งใจสะกดแบบนี้ โดยเค้านิยามว่ามันคือ "making global information available to local social contexts and giving people the flexibility to find, organize, share and create information in a locally meaningful fashion that is globally accessible")
• Web 2.0 = an attitude not a technology
• Web 2.0 = when data, interface and metadata no longer need to go hand in hand
• Web 2.0 = action-at-a-distance interactions and ad hoc integration
• Web 2.0 = power and control via APIs
• Web 2.0 = giving up control and setting the data free

สำหรับผมแล้ว Web 2.0 ไม่ใช่ข้อใดข้อหนึ่งจาก list ด้านบนนี้ แต่ว่าเป็นทุกอย่างในด้านบนนี้รวมกัน

แต่ว่าสำคัญเหนือสิ่งอื่นใด สำหรับการขับเคลื่อนสังคมและวัฒนธรรมยุคดิจิทัล ผ่าน Web 2.0 ก็คือ "ทัศนคติ" ครับ ซึ่งทำให้ผมอยากจะเน้นว่า มันคือ Attitude ไม่ใช่ Technology (ตัวหนึ่งที่ทำตัวหนาไว้) ของการเป็นองค์กรการเรียนรู้ (Learning Organization) ขนาดใหญ่ของทุกคนที่ใช้ Web ทำให้เกิดการต่อยอดความรู้และความคิด นำไปสู่การปฏิบัติจริง และนำมาซึ่งองค์ความรู้ (Knowledge) จริง โดยอาศัย Web เป็น platform ที่ทำให้ทุกอย่างมันเกิดขึ้นได้

องค์ความรู้ ยิ่งใช้ ยิ่งเพิ่มขึ้นครับ ไม่เหมือนกับทรัพยากรธรรมชาติที่ยิ่งใช้ยิ่งหมดลง เพราะองค์ความรู้นั้นใช้โดยการสร้างองค์ความรู้ใหม่ ปฏิบัติให้รู้แจ้งเห็นจริง และเกิด skill กับมือ กับความคิด กับตัวเอง และอีกวิธีหนึ่งในการใช้องค์ความรู้ ก็คือ การแบ่งปันกัน นั่นเองครับ

องค์ความรู้ มันไม่ใช่ สมบัติผลัดกันชมนะครับ แต่ว่ามันเป็นสิ่งที่ช่วยกันสร้าง ช่วยกันใช้ และช่วยกันชม ครับ