ภาพตลาดเก่าหัวตะเข้ริมน้ำหัวตะเข้...ชื่อนี้เมื่อสัก 20-30 ปีที่แล้ว คงพอมีคนคุ้นอยู่บ้าง ต่างกับคำว่าลาดกระบังซึ่งตอนนั้นคนยังรู้จักน้อยอยู่
หากบอกว่าไปหัวตะเข้ คนสมัยก่อนก็ต้องนึกถึงดินแดนไกลสุดกู่ของกรุงเทพ ชุมชนเล็กๆ ย่านคลองหัวตะเข้และคลองประเวศบุรีรมย์
ครอบครัวผมตั้งแต่สมัยคุณปู่คุณย่า หรืออาก๋งอาม้าผม (เรียกง่ายๆ ว่าก๋งกะม้า) เกิดที่นี่โตที่นี่ ตอนม้าผมเสียเมื่อ 12 ปีที่แล้ว ก็อายุปาไป 80 แล้ว ดังนั้นครอบครัวผมเฉพาะที่ผมทัน จึงอยู่ในถิ่นนี้ไปไม่น้อยกว่า 80 ปี นั่นแหละครับ คือสาเหตุของความผูกพันของตระกูลผม
ครอบครัวจนๆ ของผมใช้ชีวิตแบบชาวจีนอพยพ ซึ่งส่วนใหญ่ก็ร่ำรวยกันไปแล้ว แต่บ้านผมก็ยังคงจนเหมือนเดิม
ทำไมต้องหัวตะเข้
ที่หัวตะเข้นี้ มีประวัติยาวนานไม่ต่างกับท้องถิ่นอื่นๆ ในประเทศครับ เรื่องของเรื่องก็คือเราเชื่อกันว่าในบริเวณนี้ ตั้งแต่ลาดกระบังไล่ไปจนถึงสมุทรปราการ เป็นแหล่งที่มีจระเข้ชุกชุมเป็นป่าลำเนาไพรไกลผู้คน
ในลาดกระบังเอง นอกจากหัวตะเข้แล้วก็ยังมีชื่อสถานที่ที่เป็นจระเข้อีกหลายที่เช่น สน.จรเข้น้อย คลองจรเข้น้อย (อีกชื่อหนึ่งคลองทับยาว)
เชื่อกันว่าเคยมีการขุดพบรูปปั้นหัวของจรเข้ในพื้นที่ด้วย แต่ผมเองยังไม่เคยเห็นเลย
แต่สิ่งที่ทำให้หัวตะเข้เป็นที่รู้จัก ไม่ใช่เรื่องจระเข้ครับ ไว้คุยกันวันหลัง
ชีวิตของเด็กหัวตะเข้ยุคผมค่อนข้างเรียบง่าย เพราะไม่มีอะไรมาทำให้มันฟุ้งเฟ้อ
มีโรงเรียนเอกชนเล็กๆ อยู่ 4 โรง ส่วนผมน่ะเหรอครับ...โรงเรียนวัดครับ
มีโรงเรียนมัธยมที่มีพื้นที่มากที่สุดในกรุงเทพมหานครตั้งอยู่ เดิมตั้งยู่บนเืนื้อที่มากถึง 1,043 ไร่ครับ...
โรงเรียนพรตพิทยพยัต ของผมนั่นเอง
ตั้งแต่รุ่นพ่อแม่ผม ก็เรียนกันมาอย่างนี้ครับ จนปัจจุบันมีโรงเรียนอื่นๆ ในบริเวณใกล้เคียงอีกมาก คนในตลาดหัวตะเข้นิยมส่งลูกหลานไปเรียนที่อื่น จึงทำให้ทุกอย่างโดยเฉพาะค่านิยมทางสังคมและเศรษฐกิจของเด็กยุคนี้เปลี่ยนไป
่ตอนเด็ก เรายังพบเห็นตลาดไม้ ที่ยังมีความสมบูรณ์อยู่มาก มีการจราจรทางน้ำไม่ต่างกับดำเนินสะดวก ถึงแม้ว่าจะน้อยลงไปเยอะในยุคของผม ไว้เดี๋ยวค่อยเล่าต่อ
ภาพอดีตมันก็ยังคงวนเวียนๆ อยู่ครับ ไม่เคยหายไป แม้จะเลือนลางเต็มทีสำหรับเด็กรุ่นใหม่ๆ
สิ่งเดียวที่ยังคงอยู่และผมเชื่อว่ายังคงอยู่ตลอดไปในช่วงชีวิตของผมก็คือวิถีชีวิตแบบชาวหัวตะเข้ ตั้งแต่เกิดจนตาย
แน่นอนครับ ถึงแม้ว่าเราจะไม่ได้เรียนโรงเรียนดังๆ หรูๆ ไม่ได้ใช้ชีวิตฟุ้งเฟ้อ เดินห้าง แต่เด็กหัวตะเข้แท้ๆ อย่างผมก็มีความสุขได้ กับสภาพเช่นนี้ แต่เมื่อมีอะไรเปลี่ยนไป.....ชีวิตก็เปลี่ยนครับ
ตอนต่อไปเดี๋ยวไว้เล่าเรื่องประวัติลาดกระบังแบบละเอียดๆ ที่มีไม่กี่คนรู้มาก่อน ฝีมือคุณตาผมครับ