หลักที่ควรคำนึงสำหรับการจัดสร้างห้องน้ำห้องส้วม คือ
1. ไม่ควรปูพื้นห้องด้วยวัสดุที่มีผิวหน้าลื่นและเรียบเป็นมัน เช่น กระเบื้องเคลือบ เพราะเมื่อเปียกน้ำ อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย ควรใช้วัสดุที่มีผิวหน้าค่อนข้างหยาบ เช่น โมเสกชนิดด้าน เซรามิกชนิดด้าน เป็นต้น
2. เมื่อเปิดบานประตูแล้วไม่ควรบังสวิตซ์ไฟ ควรใช้ปลั๊ก และสวิตซ์ไฟ แบบกันน้ำ และไม่ควรติดตั้ง ในส่วนที่น้ำ สามารถกระเด็นได้ถึง
3. .สามารถระบายอากาศออกทางหน้าต่าง และแสงสว่าง ก็สามารถ ส่องผ่านเข้ามาได้ หน้าต่างควรอยู่สูงเกินระดับสายตา ผู้ที่เดินผ่าน ภายนอก และที่สำคัญต้อง มิดชิด
4. ไม่ควรตั้งโถส้วมตรงกับประตู
5. .ท่อระบายน้ำควรมีขนาดใหญ่พอสมควร และพื้นห้อง ต้องเทลาดไปยัง บริเวณท่อระบายน้ำ
6. .ควรติดฉากพลาสติกหรือกระจกเลื่อนระหว่างส่วนอาบน้ำกับส่วนอื่น ๆ ที่พื้นอาจก่อขอบสูงประมาณ 0.20 เมตร เพื่อไม่ให้น้ำกระเด็นหรือไหลไปยังส่วนอื่น ๆ
ขนาด
หากเนื้อที่ในบ้านอำนวยห้องน้ำมักมีขนาดใหญ่ เพื่อให้จัดแต่งได้อย่างสวยงาม และสะดวกสบายน่าใช้ และถ้ามีบริเวณกว้างขวางพอ ห้องน้ำกับห้องส้วมมักแยกจากกันเป็นสัดเป็นส่วน หรือไม่เช่นนั้นแต่ละคนก็จะมีห้องน้ำส่วนตัว อยู่ในห้องนอนห้องน้ำมีขนาดตั้งแต่ 2.00 x 2.50 เมตร ถึง 3.00 x 3.50 เมตร ขึ้นอยู่กับจำนวนผู้ใช้ห้องน้ำ
ที่ตั้ง
ห้องน้ำ อาจตั้งอยู่ภายในตัวบ้าน หรือแยกออกไปตั้งภายนอกก็ได้ ห้องน้ำห้องส้วม สำหรับแขก ควรอยู่ใกล้กับห้องรับแขก ห้องน้ำชั้นบน ควรติดกับห้องนอน สิ่งที่ควรระมัดระวังคือห้องน้ำห้องส้วม ต้องตั้งอยู่ในที่ซึ่ง ระบายอากาศได้ดี และควรตั้งบริเวณทิศตะวันตกเพื่อให้แสงแดดยามบ่าย สามารถส่องดถึงได้
แสงสว่าง
ห้องน้ำห้องส้วมต้องการแสงสว่างพอประมาณ โดยทั่วไปมัก จะเน้น แสงบริเวณกระจกส่องหน้า ซึ่งบางครั้งใช้สำหรับโกนหนวดแต่งหน้า และควรมีแสงแดดส่องใน เวลากลางวัน เพื่อช่วยประหยัดค่าไฟฟ้า และเป็นการฆ่าเชื้อโรค ในห้องน้ำห้องส้วมไปด้วยในตัว
เครื่องใช้ในห้องน้ำ
เครื่องใช้
การจัดเครื่องใช้ขึ้นอยู่กับแบบของห้องน้ำห้องส้วมว่าจะเป็นแบบใด ซึ่งมีด้วยกัน 3 แบบ คือ
1. แบบตุ่มน้ำหรืออ่างน้ำ (ใช้ตัก)
2. แบบฝักบัว
3. แบบอ่างอาบน้ำ
สำหรับเครื่องใช้ในห้องน้ำห้องส้วมทั้ง 3 แบบสามารถกล่าวรวม ๆ ได้ คือ ที่เก็บน้ำ อาจเป็นตุ่มน้ำ หรือ ที่เก็บน้ำแบบก่อ เองซึ่ง ก่อด้วยอิฐ หรือใช้ คอนกรีตหล่อ และห้องกันการรั่วซึม โดยผสมน้ำยากันซึม ลงในปูนแล้ว ปูผนังด้านนอกด้านใน และพื้นด้วย กระเบื้องเคลือบ ด้านข้างตอนล่างสุด มีช่องระบายน้ำออก นอกจากตุ่มน้ำแล้ว ยังมีพลาสติกหล่อ เป็นถังหลายขนาด หลายรูปทรง เพื่อเก็บกักน้ำไว้ใช้
ฝักบัวมี 2 แบบ คือ ชนิดก้านแข็งติดถาวรกับผนัง และชนิดสายอ่อนซึ่งสามารถปรับระดับการพ่นน้ำได้
อ่างอาบน้ำ ขนาดที่นิยม คือ 0.80 x 1.50 x 0.40 เมตร มีทั้งรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า รูปไข่ สี่เหลี่ยมจัตุรัส อ่างน้ำเป็นเหล็กหล่อเคลือบด้วย น้ำยาเคลือบ และมีก๊อกติดมากับอ่าง ซึ่งสามารถใช้ได้ทั้ง น้ำร้อนและน้ำเย็น ในปัจจุบันการใช้ อ่างอาบน้ำ ลดน้อยลงไปมาก เนื่องจาก ปัญหาการขาดแคลนน้ำ ซึ่งรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ
อ่างล้างหน้า มีรูปทรงต่างๆ กัน เช่น สีเหลี่ยมผืนผ้า รูปไข่ รูปกลม มีทั้งแบบ ยึดติดกำแพงและผนัง และแบบที่ก่อขึ้นมาเป็นโต๊ะ อ่างล้างหน้า จะสูงจากพื้น ประมาณ 0.80 เมตร
ส่วนที่เป็นโต๊ะวางอ่างล้างหน้าอาจมีส่วนล่าง เป็นตู้หรือ ลิ้นชักเก็บ เครื่องใช้ในห้องน้ำ เช่น ผ้าเช็คตัว สบู่ กระดาษชำระ ที่สำรองไว้ ฯลฯ และมักติดกระจกเงา ไว้ด้านหลังอ่างล้างหน้า
โถส้วม โดยทั่วไปมี 2 ประเภท คือ ส้วมซึมและส้วมซักโครก
ส้วมซึม(squat) หรือ ส้วมนั่งยอง มีทั้งแบบซีเมนต์หล่อ ตกแต่งด้วยหินขัด กับแบบดินขาวเคลือบ ซึ่งดูสวยงาม ทำความสะอาดง่าย และมีราคาแพงกว่า ส้วมซึม ยังมีแบบที่มีเฉพาะตัว ส้วมซึ่งต้องนำไปฝัง กับพื้นห้องน้ำหรือ ก่อฐานสูงขึ้นมาแล้ว ฝังตัวส้วมลงไป กับแบบที่มีฐานหุ้ม อยู่เรียบร้อย ส่วนมากตัว ส้วมสูงจากพื้นประมาณ 0.20เมตร การชำระของส้วมซึมมี 3 แบบด้วยกัน ได้แก่
• แบบราดน้ำ ซึ่งต้องจัดเตรียมหา ที่ใส่น้ำไว้ อาจเป็นตุ่มใบเล็ก ถังน้ำ หรือ ก่อที่เก็บน้ำขึ้นเอง เพื่อใช้เก็บน้ำ โดยเฉพาะก็ได้ โดยต้อง กำหนดขนาด ให้เหมาะสมซึ่ง ผู้นั่งส้วมจะใช้ได้สะดวกแบบหม้อน้ำ (Cistern) มีหม้อเก็บน้ำอยู่ ด้านหลังของตัวส้วม เมื่อต้องการใช้ ก็กดคันโยก ให้น้ำจากหม้อ ไหลมาทำความสะอาดส้วม แบบสุดท้ายคือ แบบฟลัชวาล์ว (flush valve) ซึ่งคล้ายกับ แบบหม้อน้ำ เพียงแต่ไม่มีหม้อน้ำ เมื่อกดคันโยก ก็จะมีน้ำไหลออกมา ทำความสะอาดอัตโนมัติ
• ส้วมชักโครก (toilet) ส่วนมากทำด้วยดินขาวเคลือบแก้ว (vitreous china) โถส้วมมีทั้งรูปทรงกลมและรูปไข่ ขนาดประมาณ 0.35 x 0.40 เมตร และสูงจากพื้น 0.40 เมตร มีฐานติดกับพื้นมีฝารองนั่ง และฝาสำหรับปิดโถส้วม เมื่อไม่ได้ใช้ ส้วมชักโครก มีทั้งแบบ หม้อน้ำและ แบบฟลัชวาล์ว
แบบห้องน้ำคลองสาน
แบบห้องน้ำคลองสามวา
แบบห้องน้ำคลองเตย
แบบห้องน้ำคันนายาว
แบบห้องน้ำจอมทอง
แบบห้องน้ำดอนเมือง
แบบห้องน้ำดินแดง
แบบห้องน้ำดุสิต
แบบห้องน้ำตลิ่งชัน
แบบห้องน้ำทวีวัฒนา
แบบห้องน้ำทุ่งครุ
แบบห้องน้ำธนบุรี
แบบห้องน้ำบางกอกน้อย
แบบห้องน้ำบางกอกใหญ่
แบบห้องน้ำบางกะปิ
แบบห้องน้ำบางคอแหลม
แบบห้องน้ำบางซื่อ
แบบห้องน้ำบางนา
แบบห้องน้ำบางพลัด
แบบห้องน้ำบางรัก
แบบห้องน้ำบางเขน
แบบห้องน้ำบางแค
แบบห้องน้ำบึงกุ่ม
แบบห้องน้ำปทุมวัน
แบบห้องน้ำประเวศ
แบบห้องน้ำป้อมปราบศัตรูพ่าย
แบบห้องน้ำพญาไท
แบบห้องน้ำพระนคร
แบบห้องน้ำพระโขนง
แบบห้องน้ำภาษีเจริญ
แบบห้องน้ำมีนบุรี
แบบห้องน้ำยานนาวา
แบบห้องน้ำราชเทวี
แบบห้องน้ำราษฎร์บูรณะ
แบบห้องน้ำลาดกระบัง
แบบห้องน้ำลาดพร้าว
แบบห้องน้ำวังทองหลาง
แบบห้องน้ำวัฒนา
แบบห้องน้ำสวนหลวง
แบบห้องน้ำสะพานสูง
แบบห้องน้ำสัมพันธวงศ์
แบบห้องน้ำสาทร
แบบห้องน้ำสายไหม
แบบห้องน้ำหนองจอก
แบบห้องน้ำหนองแขม
แบบห้องน้ำหลักสี่
แบบห้องน้ำห้วยขวาง
แบบห้องน้ำเมืองนครปฐม
แบบห้องน้ำกำแพงแสน
แบบห้องน้ำดอนตูม
แบบห้องน้ำนครชัยศรี
แบบห้องน้ำบางเลน
แบบห้องน้ำพุทธมณฑล
แบบห้องน้ำสามพราน
แบบห้องน้ำเมืองนนทบุรี
แบบห้องน้ำบางกรวย
แบบห้องน้ำบางบัวทอง
แบบห้องน้ำบางใหญ่
แบบห้องน้ำปากเกร็ด
แบบห้องน้ำไทรน้อย
แบบห้องน้ำเมืองปทุมธานี
แบบห้องน้ำคลองหลวง
แบบห้องน้ำธัญบุรี
แบบห้องน้ำลาดหลุมแก้ว
แบบห้องน้ำลำลูกกา
แบบห้องน้ำสามโคก
แบบห้องน้ำหนองเสือ
แบบห้องน้ำเมืองสมุทรปราการ
แบบห้องน้ำบางพลี
แบบห้องน้ำบางเสาธง
แบบห้องน้ำพระประแดง
แบบห้องน้ำพระสมุทรเจดีย์
แบบห้องน้ำเมืองระยอง
แบบห้องน้ำนิคมพัฒนา
แบบห้องน้ำเขาชะเมา
แบบห้องน้ำบ้านฉาง
แบบห้องน้ำปลวกแดง
แบบห้องน้ำวังจันทร์
แบบห้องน้ำแกลง
แบบห้องน้ำเมืองชลบุรี
แบบห้องน้ำเกาะจันทร์
แบบห้องน้ำบางละมุง
แบบห้องน้ำบ่อทอง
แบบห้องน้ำบ้านบึง
แบบห้องน้ำพนัสนิคม
แบบห้องน้ำพานทอง
แบบห้องน้ำศรีราชา
แบบห้องน้ำหนองใหญ่
แบบห้องน้ำเกาะสีชัง
แบบห้องน้ำเมืองสมุทรสาคร
แบบห้องน้ำกระทุ่มแบน
แบบห้องน้ำบ้านแพ้ว
แบบห้องน้ำมหาชัย
แบบห้องน้ำเมืองสมุทร
แบบห้องน้ำอัมพวา
แบบห้องน้ำบางคนที
แบบห้องน้ำเมืองราชบุรี
แบบห้องน้ำบ้านคา
แบบห้องน้ำจอมบึง
แบบห้องน้ำดำเนินสะดวก
แบบห้องน้ำบางแพ
แบบห้องน้ำบ้านโป่ง
แบบห้องน้ำปากท่อ
แบบห้องน้ำวัดเพลง
แบบห้องน้ำสวนผึ้ง
แบบห้องน้ำโพธาราม
แบบห้องน้ำเมืองฉะเชิงเทรา
แบบห้องน้ำคลองเขื่อน
แบบห้องน้ำท่าตะเกียบ
แบบห้องน้ำบางคล้า
แบบห้องน้ำบางน้ำเปรี้ยว
แบบห้องน้ำบางปะกง
แบบห้องน้ำบ้านโพธิ์
แบบห้องน้ำพนมสารคาม
แบบห้องน้ำราชสาส์น
แบบห้องน้ำสนามชัยเขต
แบบห้องน้ำแปลงยาว
แบบห้องน้ำเมืองนครนายก
แบบห้องน้ำปากพลี
แบบห้องน้ำบ้านนา
แบบห้องน้ำองครักษ์