เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับการปลูกบ้านและพิธีตั้งเสาเอก ใช้อะไรบ้าง มีลำดับพิธีอย่างไร มาดูไว้เตรียมตัวสำหรับทำพิธีปลูกบ้านให้ถูกต้อง
กว่าจะปลูกบ้าน-สร้างบ้านเป็นของตัวเองได้สักหลัง นอกจากจะต้องคำนึงถึงทำเลที่ตั้ง แบบบ้าน แปลนบ้าน และสไตล์ การตกแต่งบ้าน แล้ว สำหรับใครที่อยากจะเสริมสิริมงคลก่อนปลูกบ้าน มาดูพิธีการปลูกบ้านและตั้งเสาเอก ใช้อะไรบ้าง มีลำดับพิธีอย่างไร มาดูกันค่ะ
1. เริ่มต้นด้วยการหาวันดี วันมงคล
ซึ่งส่วนใหญ่แล้วจะนิยมปลูกบ้านกันในเดือนอ้าย (เดือนแรกของปี) เดือนยี่ (เดือนที่สองของปี) เดือนสี่ เดือนหก เดือนเก้า และเดือนสิบสอง ตามการนับเดือนแบบไทยหรือแบบจันทรคติ ส่วนวันที่ก็ให้เลือกจากวันอธิบดีหรือวันธงชัยของแต่ละเดือน ซึ่งปกติแล้วจะนิยมตั้งเสาเอกในวันจันทร์ และไม่นิยมตั้งเสาเอกในวันอาทิตย์ ส่วนทิศหรือตำแหน่งยอดนิยมเป็นทิศตะวันตกเฉียงใต้ แต่ถ้าหากใครไม่แน่ใจอาจจะขอให้พระหรือหมอดูช่วยเลือกให้ก็ได้ โดยทั่วไปแล้วจะใช้เพียงวัน เดือน ปีเกิดของเจ้าของบ้านในการหาวัน เวลา และตำแหน่งของเสาเอกที่เหมาะสม ซึ่งบางครั้งหากเจ้าของบ้านไม่มีดวงก็อาจจะรอไปอีกสักปีสองปี นอกเหนือจากนี้ฤกษ์งามยามดีในแต่ละวันก็ถือเป็นอีกหนึ่งสิ่งสำคัญเหมือนกัน โดยเชื่อกันว่าฤกษ์มงคลในการตั้งเสาเอกของแต่ละวัน มีดังนี้
ถ้าปลูกเรือนวันอาทิตย์ ถือเอาเสียงไก่เป็นฤกษ์
ถ้าปลูกเรือนวันจันทร์ ถือเอาเสียงผู้หญิงเป็นฤกษ์
ถ้าปลูกเรือนวันอังคาร ถือเอาเสียงม้าเป็นฤกษ์
ถ้าปลูกเรือนวันพุธ ถือเอาเสียงสังข์เป็นฤกษ์
ถ้าปลูกเรือนวันพฤหัสบดี ถือเอาเสียงถาดเป็นฤกษ์
ถ้าปลูกเรือนวันศุกร์ ถือเอาเสียงฆ้องเป็นฤกษ์
ถ้าปลูกเรือนวันเสาร์ ถือเอาเสียงคนแก่เป็นฤกษ์
2. การปลูกบ้านเรือนไทยจะต้องทำพิธีกรุงพาลี
เป็นพิธีขอขมา-ขออนุญาตเจ้าที่ เจ้าทาง เจ้าแม่ธรณี เพื่อความเป็นสิริมงคลของบ้านและผู้อยู่อาศัย เครื่องเซ่นไหว้ประกอบพิธี ได้แก่ ข้าวสุก กล้วยน้ำว้าสุก ขนมต้มแดง ขนมต้มขาว ข้าวตอก ดอกไม้ ธูปเทียน และหมากพลู ซึ่งหลังจากที่ทำพิธีเสร็จก็อย่าลืมนำถั่วเขียว ข้าวตอก และงาดิบ มาโปรยทับลงบนดินด้วย
3. ตีผังบ้านและปรับระดับดิน
ตีผังบ้านและปรับระดับดินให้พร้อมเพื่อเตรียมทำพิธี จากนั้นขุดหลุมเสาเอกก่อนเป็นหลุมแรกเพื่อเอาฤกษ์เอาชัย
4. จัดเตรียมหาของมงคล
สำหรับประกอบพิธีตั้งเสาเอก (เท่าที่พอหาได้ แต่ถ้าครบก็จะดี) ได้แก่
จัดโต๊ะหมู่บูชา 1 ชุด พร้อมเครื่องสักการะ (ถ้าประสงค์)
จตุปัจจัยไทยธรรมถวายพระ 1 ชุด (กรณีนิมนต์พระมาประพรมน้ำมนต์ที่หลุมและเจริญชัยมงคลคาถา)
เครื่องบูชาฤกษ์หรือสังเวยเทวดา (จัดย่อส่วนก็ได้ ดูพิธีวางศิลาฤกษ์)
สายสิญจน์ 1 ม้วนเล็ก
ผ้าสามสี ผ้าแพรสีแดง ผ้าห่มเสา ผ้าหัวเสา หรือผ้าขาวม้า 1 ผืน ขนาด 4x6 นิ้ว
แผ่นทอง นาก เงิน อย่างละ 1 แผ่น
เหรียญทอง เงิน อย่างละ 9 เหรียญ
ทองคำเปลว 3 แผ่น
หน่อกล้วย อ้อย อย่างละ 1 หน่อ
ข้าวตอกดอกไม้ 1 ขัน
น้ำมนต์ 1 ขัน (พร้อมกำหญ้าคา 1 กำ)
ทรายเสก 1 ขัน
แป้งหอม
ไม้มงคล 9 ชนิด (ไม้ราชพฤกษ์, ไม้ขนุน, ไม้ชัยพฤกษ์, ไม้ทองหลาง, ไม้ไผ่สีสุก, ไม้ทรงบาดาล, ไม้สัก, ไม้พะยูง, ไม้กันเกรา)