บทบาทและหน้าที่ของทนายความในกระบวนการยุติธรรม

บทบาทและหน้าที่ของทนายความในกระบวนการยุติธรรม

บทบาทและหน้าที่ของทนายความในกระบวนการยุติธรรม

ทนายความคือผู้ที่ได้รับใบอนุญาตให้ว่าความ แก้ต่างคู่ความในคดี นับได้ว่าเป็นองค์ประกอบสำคัญในกระบวนการยุติธรรม โดยส่วนใหญ่มักจะเป็นทนายความอิสระ โดยหากมีประชาชน บริษัทหรือองค์กรใดๆ เกิดไม่ได้รับความยุติธรรมขึ้น ทนายจะมีหน้าที่ว่าความเพื่อแก้ต่างในคดีนั้น ๆ ให้ตามข้อกฎหมาย

ทนายจะมีหน้าที่คล้ายคลึงกับพนักงานอัยการ ความแตกต่าง คือ พนักงานอัยการเป็นทนายความของแผ่นดิน ซึ่งได้รับเงินเดือนจากรัฐ แต่ทนายความจะได้รับเงินจากการว่าจ้างจากบุคคลหรือองค์กรทั่วไปในการว่าความหรือการเป็นที่ปรึกษาด้านกฎหมาย

ลักษณะของอาชีพทนายความ

1. ทำหน้าที่เป็นตัวแทนในเรื่องที่เกี่ยวกับกฎหมาย และดำเนินการแทนคู่ความทั้งทางอาญาและแพ่งตรวจสอบเรื่องราวต่างๆ และค้นตัวบทกฎหมายที่จะนำมาใช้โดยการศึกษาประมวลกฎหมายพระราชกฤษฎีกา เทศบัญญัติ คำพิพากษาของศาลสูงที่มีมาแล้ว และกฎข้อบังคับที่ตราขึ้นไว้

2. ให้คำแนะนำแก่ลูกความถึงสิทธิ และหน้าที่ตามกฎหมายทำการแทนลูกความในเรื่องต่างๆที่เกี่ยวกับกฎหมาย จัดทำเอกสารเกี่ยวกับกฎหมาย และค้นหาบรรพต่างๆ ในประมวลกฎหมายว่าความและดำเนินกระบวนการ

3. ดำเนินการอันเกี่ยวกับกระบวนพิจารณาใดๆในศาลแทนคู่ความทั้งในคดีแพ่งและคดีอาญา มีบทบาทในการสร้างและรักษาความเป็นธรรมให้กับสังคมมีบทบาทในการคุ้มครอง ดูแลรักษาผลประโยชน์ของบุคคลและองค์กรธุรกิจเอกชนต่าง ๆ

4. มีบทบาทในการให้คำปรึกษาแนะนำ ในการดำเนินการต่างๆให้ถูกต้องตามระเบียบและกฎหมาย มีบทบาทเป็นคนกลางเพื่อไกล่เกลี่ยความขัดแย้งแห่งผลประโยชน์ด้วยอาจเชี่ยวชาญในงานกฎหมายสาขาใดสาขาหนึ่งโดยเฉพาะอาจเป็นทนายความหรือที่ปรึกษากฎหมายประจำองค์กร ห้างหุ้นส่วน บริษัท นิติบุคคล คณะบุคคล หรือเอกชน สภาพการจ้างงาน อาชีพทนายความเป็นอาชีพที่มีคนนิยมทำกันมาก เพราะเป็นอาชีพที่สามารถทำรายได้ดีและเป็นอาชีพที่มีเกียรติ

ทนายความมีความสำคัญอย่างไรในกระบวนการยุติธรรม
ที่จริงแล้วในกระบวนการยุติธรรม อาจไม่ต้องมีทนายความเลยก็ได้ เพราะไม่ได้มีกฎห้ามไม่ให้จำเลยหรือผู้ต้องหาแก้ต่างให้ตนไม่ได้ แต่การไม่มีทนายคอยชี้แนะช่วยเหลือ ก็อาจทำให้ในหลายคดีซึ่งจำเลยเป็นผู้บริสุทธิ์หรือโดนกลั่นแกล้ง โดนใส่ความโดยผู้มีอิทธิพล เป็นชาวบ้านที่ไม่มีความรู้เรื่องกฎหมาย ต้องเป็นฝ่ายเสียเปรียบในการต่อสู้แก้ต่างเพื่อปกป้องความบริสุทธิ์ของตนในชั้นศาล หรือแม้กระทั่งคนที่อาจจะทำผิดจริงๆ แต่ในมุมของกระบวนการยุติธรรมในอารยประเทศ ก็ได้ให้สิทธิกับทุกผู้คนในการต่อสู้ปกป้องผลประโยชน์ของตนเองเช่นกันนี่จึงเป็นหน้าที่บทบาทของทนายความในกระบวนการยุติธรรม

เพราะทนายต้องแก้ต่างแทนลูกความ จึงต้องมีความรอบรู้เรื่องกฎหมายมาก เพื่อมองหาช่องโหว่ ตีความตัวบทสำหรับปกป้องลูกความ ในบรรดาประเทศพัฒนาแล้ว อาชีพนี้จึงสร้างรายได้มหาศาล เพราะประเทศเหล่านี้มักมีบทลงโทษรุนแรงมาก ผู้คนทั่วไปจึงมีความรู้ในสิทธิขั้นพื้นฐานของตัวเองค่อนข้างสูง การฟ้องร้องเพื่อเรียกค่าเสียหาย การเอาความกับคู่กรณี เพราะถือว่าเป็นนี่คือการปกป้องสิทธิในฐานะพลเมืองของพวกตนที่ต้องกระทำ

ในประเทศไทย อาชีพนี้มีความสำคัญไม่น้อย เพราะหลายคดีนั้น จำเป็นต้องอาศัยที่ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายเหล่านี้ในการตีความและดำเนินการทางเอกสารที่จุกจิกวุ่นวาย หรือเจรจาต่อรองขอลดหย่อนผ่อนโทษ ทำให้อาชีพนี้เป็นหนึ่งในสาขาที่เยาวชนตั้งเป้าหมายไว้ เพราะถ้าหากสามารถว่าความได้เก่ง ก็มีโอกาสตั้งสำนักงานของตนเอง รับงานจากลูกค้า ทำเงินได้มาก

สำหรับในกระบวนการยุติธรรม ทนายความจะแบ่งเป็นสองประเภทหลักคือ

เจ้าพนักงานอัยการ

เป็นเจ้าหน้าที่ของฝ่ายรัฐ มีหน้าที่หลักคือ รวบรวมสำนวนพยานหลักฐานซึ่งทางเจ้าพนักงานสอบสวนได้ส่งมา แล้วร่างคำฟ้องยื่นต่อศาล และมีหน้าที่ว่าความให้โจทก์หรือเจ้าทุกข์ที่ โดยมากแล้ว อัยการมักต้องรับงานคดีอาญามากกว่าการฟ้องคดีแพ่ง รวมถึงต้องแก้ต่างคดีแพ่งให้ส่วนราชการต่างๆด้วย

ในภาพยนตร์ Batman อัยการฮาร์วี่ย์ เด็นท์ จึงเรียกตัวเองว่าเป็นข้ารับใช้แผ่นดิน เรียกง่ายๆว่าอัยการคือ ทนายความของแผ่นดิน และคือผู้ยืนหยัดอยู่ฝ่ายประชาชนคนทั่วไปที่ต้องการเรียกร้องความเป็นธรรม แล้วหลังจากอัยการยื่นฟ้องจำเลย กระทั่งศาลชั้นต้นมีคำพิพากษาแล้ว ก็สามารถให้มีการฟ้องศาลอุทธรณ์และในศาลฎีกาต่อไป

อีกประเภทคือ ทนายความจำเลย

พวกสำนักงานกฎหมายเอกชนได้ก่อตั้งขึ้นก็เพื่อการนี้ เมื่อมีผู้โดนฟ้องร้องในคดีอาญา ก็จำเป็นต้องหาทนายมาจะช่วยว่าความแก้ต่างให้ในชั้นศาล เราจะเห็นจากในภาพยนตร์หรือซีรีย์ฝรั่งและญี่ปุ่นหลายเรื่องว่า พวกทนายฝ่ายจำเลยเหล่านี้มักมีฝีปากเฉียบคม มีลูกล่อลูกชนสูง เพราะคดีทางอาญา ผู้ต้องหาย่อมเป็นฝ่ายเสียเปรียบจากสำนวนหลักฐานของอัยการ ดังนั้นภารกิจสำคัญคือ หาทางใช้หลักฐานหรือข้อมูลเพื่อแก้ต่างให้ลูกค้าของตน โดยอาศัยช่องโหว่และการตีความตัวบทกฎหมาย

ในโลกความจริง เรื่องหนึ่งซึ่งมักเกิดขึ้นบ่อยๆคือ ทนายจะต้องเป็นผู้เจรจาตกลงผลประโยชน์หรือกรณีที่มีการยอมความกันนอกรอบ ถ้าไปศาล ในห้องพิจารณาคดีจะมีอีกห้องหนึ่งอยู่ข้างๆ เป็นห้องสำหรับเจรจาไกล่เกลี่ยระหว่างสองฝ่าย ถ้ายอมความกันได้ ถอนฟ้อง ชดใช้ค่าเสียหาย ไปจนถึงยอมรับสารภาพผิดเพื่อขอรับโทษลดลง ทั้งสองฝ่ายไม่ต้องไปแก้ต่างกันอีก แต่ให้รอรับฟังคำตัดสินได้เลย โดยมากแล้วทนายจำเลยจึงมักไปตกลงกับอัยการหรือผู้พิพากษา เพื่อนำข้อเสนอการยอมความมาแจ้งให้ผู้ว่าจ้างฝ่ายตนได้มีทางเลือก บางครั้งอาจขอยอมลดหย่อนผ่อนโทษ โดยรับสารภาพไป

เพราะมีความสามารถในด้านการเจรจา ทำให้เป็นอาชีพที่มีค่าตอบแทนสูง แต่ขณะเดียวกัน หลายคนก็อาจมีความอึดอัดใจไม่น้อย เพราะเท่ากับว่าต้องแก้ต่างให้คนที่อาจกระทำผิดจริง จึงเป็นอาชีพที่อาจต้องขัดต่อศีลธรรมอยู่บ้าง อีกทั้งยังมีโอกาสแพ้สูง โดยเฉพาะในคดีทางอาญาร้ายแรง หลักฐานเอาผิดค่อนข้างหนักแน่น แต่ถ้าสามารถว่าความแก้ต่าง กระทั่งลูกความหรือผู้ต้องหาซึ่งอาจกระทำผิดจริงๆ แล้วกลับกลายมาเป็นฝ่ายชนะ ก็ทำให้คนอาชีพนี้มีสิทธิจะโดนผู้คนเกลียดชังอย่างช่วยไม่ได้ ถึงกระนั้นก็ยังคงเป็นสายอาชีพที่สำคัญมากในกระบวนการยุติธรรมอยู่ดี

ปรึกษาทนายความเชียงราย
ปรึกษาทนายความเชียงใหม่
ปรึกษาทนายความน่าน
ปรึกษาทนายความพะเยา
ปรึกษาทนายความแพร่
ปรึกษาทนายความแม่ฮ่องสอน
ปรึกษาทนายความลำปาง
ปรึกษาทนายความลำพูน
ปรึกษาทนายความอุตรดิตถ์
ปรึกษาทนายความกาฬสินธุ์
ปรึกษาทนายความขอนแก่น
ปรึกษาทนายความชัยภูมิ
ตั้งศาลพระภูมิครพนม
ตั้งศาลพระภูมิครราชสีมา
ปรึกษาทนายความบึงกาฬ
ปรึกษาทนายความบุรีรัมย์
ปรึกษาทนายความมหาสารคาม
ปรึกษาทนายความมุกดาหาร
ปรึกษาทนายความยโสธร
ปรึกษาทนายความร้อยเอ็ด
ปรึกษาทนายความเลย
ปรึกษาทนายความสกลนคร
ปรึกษาทนายความสุรินทร์
ปรึกษาทนายความศรีสะเกษ
ปรึกษาทนายความหนองคาย
ปรึกษาทนายความหนองบัวลำภู
ปรึกษาทนายความอุดรธานี
ปรึกษาทนายความอุบลราชธานี
ปรึกษาทนายความอำนาจเจริญ
ปรึกษาทนายความกำแพงเพชร
ปรึกษาทนายความชัยนาท
ตั้งศาลพระภูมิครนายก
ตั้งศาลพระภูมิครปฐม
ตั้งศาลพระภูมิครสวรรค์
ตั้งศาลพระภูมินทบุรี
ปรึกษาทนายความปทุมธานี
ปรึกษาทนายความพระนครศรีอยุธยา
ปรึกษาทนายความพิจิตร
ปรึกษาทนายความพิษณุโลก
ปรึกษาทนายความเพชรบูรณ์
ปรึกษาทนายความลพบุรี
ปรึกษาทนายความสมุทรปราการ
ปรึกษาทนายความสมุทรสงคราม
ปรึกษาทนายความสมุทรสาคร
ปรึกษาทนายความสิงห์บุรี
ปรึกษาทนายความสุโขทัย
ปรึกษาทนายความสุพรรณบุรี
ปรึกษาทนายความสระบุรี
ปรึกษาทนายความอ่างทอง
ปรึกษาทนายความอุทัยธานี
ปรึกษาทนายความจันทบุรี
ปรึกษาทนายความฉะเชิงเทรา
ปรึกษาทนายความชลบุรี
ปรึกษาทนายความตราด
ปรึกษาทนายความปราจีนบุรี
ปรึกษาทนายความระยอง
ปรึกษาทนายความสระแก้ว
ปรึกษาทนายความกาญจนบุรี
ปรึกษาทนายความตาก
ปรึกษาทนายความประจวบคีรีขันธ์
ปรึกษาทนายความเพชรบุรี
ปรึกษาทนายความราชบุรี
ปรึกษาทนายความกระบี่
ปรึกษาทนายความชุมพร
ปรึกษาทนายความตรัง
ตั้งศาลพระภูมิครศรีธรรมราช
ตั้งศาลพระภูมิราธิวาส
ปรึกษาทนายความปัตตานี
ปรึกษาทนายความพังงา
ปรึกษาทนายความพัทลุง
ปรึกษาทนายความภูเก็ต
ปรึกษาทนายความระนอง
ปรึกษาทนายความสตูล
ปรึกษาทนายความสงขลา
ปรึกษาทนายความสุราษฎร์ธานี
ปรึกษาทนายความยะลา
ปรึกษาทนายความกรุงเทพมหานคร