คลองไส้ไก่ คืออะไร?
มันก็คือ คลอง หรือร่องน้ำ แล้วแต่ขนาดเลยจะกว้างขนาดไหน แล้วแต่ กำลังคน และกำลังทรัพย์จะนำพา เอาไว้กระจายความชื้นในพื้นที่ จะมีความคดเคี้ยวขนาดไหนก็แล้วแต่ (ความคดเคี้ยวเอาไว้ชะลอความแรงน้ำ) สุดท้ายก็แล้วแต่ กำลังคน และกำลังทรัพย์
เนื่องจากดินมันแข็งมาก ขนาดที่ว่าสับจอบลงไปนี่ สะท้านมือ เอาน้ำมาเทใส่หวังว่ามันจะนิ่มลง มันนิ่มลง แค่ส่วนหน้าเท่านั้น! เราก็รอหวังว่าน้ำมันจะซึมลงไปสุดท้ายก็ไม่ได้เรื่อง ทำมาได้ 4 วัน พอ! (ทำได้แค่ เสาร์/อาทิตย์)
หนอง: หนองน้ำหรือแหล่งน้ำ
-ขุดหนองเพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ยามหน้าแล้งหรือจำเป็น และเป็นที่รับน้ำยามน้ำท่วม (หลุมขนมครก)
-ขุด “คลองไส้ไก่” หรือคลองระบายน้ำรอบพื้นที่ตามภูมิปัญญาชาวบ้าน โดยขุดให้คดเคี้ยวไปตามพื้นที่เพื่อให้น้ำกระจายเต็มพื้นที่เพิ่มความชุ่มชื้น ลดพลังงานในการรดน้ำต้นไม้
-ทำ ฝายทดน้ำ เพื่อเก็บน้ำเข้าไว้ในพื้นที่ให้มากที่สุด โดยเฉพาะเมื่อพื้นที่โดยรอบไม่มีการกักเก็บน้ำ น้ำจะหลากลงมายังหนองน้ำ และคลองไส้ไก่ ให้ทำฝายทดน้ำเก็บไว้ใช้ยามหน้าแล้ง
-พัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่ ทั้งการขุดลอก หนอง คู คลอง เพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ยามหน้าแล้ง และเพิ่มการระบายน้ำยามน้ำหลาก
นา:
-พื้นที่นานั้นให้ปลูกข้าวอินทรีย์พื้นบ้าน โดยเริ่มจากการฟื้นฟูดิน ด้วยการทำเกษตรอินทรีย์ยั่งยืน คืนชีวิตเล็กๆ หรือจุลินทรีย์กลับคืนแผ่นดินใช้การควบคุมปริมาณน้ำในนาเพื่อคุมหญ้า ทำให้ปลอดสารเคมีได้ ปลอดภัยทั้งคนปลูก คนกิน
-ยกคันนาให้มีความสูงและกว้าง เพื่อใช้เป็นที่รับน้ำยามน้ำท่วม ปลูกพืชอาหารตามคันนา
ขุดคลองน้ำใหญ่กว่าใส้ไก่ ให้ดินเก็บน้ำฝนและรักษาความชุ่มชื้น
คลองไส้ไก่เป็นคลองน้ำสายเล็ก ไม่จำเป็นต้องขนาดเล็กเท่าไส้ไก่ เพียงขุดให้เหมาะสมกับพื้นที่การใช้งาน
ถ้ายิ่งขุดคลองไส้ไก่ให้เชื่อมถึงกันทั้งหมด แล้วให้น้ำไหลไปรวมกันยังหนองน้ำใหญ่ นอกจากจะช่วยกักเก็บน้ำฝนได้อย่างยอดเยี่ยม ยังช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้พืช ผัก ผลไม้ รอบคลองไส้ไก่ด้วยนะ แล้วบริเวณนั้นจะมีน้ำหล่อเลี้ยงตลอดปีและเจริญงอกงามสมบูรณ์ดี หมดปัญหาการตื่นแต่เช้ามารดน้ำผักทั้งแปลง ถ้าอยากได้คลองใหญ่ก็แค่ขุดให้กว้างขึ้นเท่านั้นเอง อ้อ! คลองไส้ไก่ขุดง่าย ทำเองได้ ใช้แค่จอบเสียมและความเพียรก็พอ
ขุดสระเก็บกักน้ำ
พื้นที่ประมาณ 30% ให้ขุดสระเก็บกักน้ำ เพื่อให้มีน้ำใช้สม่ำเสมอตลอดปี โดยเก็บกักน้ำฝนในฤดูฝน และใช้เสริมการปลูกพืชในฤดูแล้ง
ปลูกข้าว
พื้นที่ประมาณ 30 % ให้ปลูกข้าวในฤดูฝน เพื่อใช้เป็นอาหารประจำวันสำหรับครัวเรือนให้เพียงพอตลอดปี โดยไม่ต้องซื้อหาในราคาแพง เป็นการลดค่าใช้จ่าย
ปลูกผลไม้ ไม้ยืนต้น พืชไร่ พืชผัก
พื้นที่ประมาณ 30 % ให้ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น พืชไร่ พืชผัก พืชสมุนไพร ฯลฯ อย่างผสมผสานกัน และหลากหลายในพื้นที่เดียวกัน
เป็นที่อยู่อาศัย และอื่นๆ
พื้นที่ประมาณ 10 % ใช้เป็นที่อยู่อาศัย เลี้ยงสัตว์ ถนนหนทาง คันดิน โรงเรือนและสิ่งก่อสร้างอื่น๐ รวมทั้งคอกเลี้ยงสัตว์ เรือนเพาะชำ ฉางเก็บผลิตผลการเกษตร ฯลฯ
คลองไส้ไก่มี 3 แบบ...
แบบแรก คือ คลองไส้ไก่บนพื้นที่ลาดเอียงที่เป็นภูเขา เป็นการขุดคลองไส้ไก่เพื่อรับน้ำจากบริเวณพื้นที่ลาดชันให้ลงมาสู่คลองไส้ไก่ เพื่อให้น้ำไหลเอื่อย ๆ ซึมลงดินให้มากที่สุดแล้วไหลผ่านไปยังพื้นที่ต่ำสุด
แบบที่สอง คือ คลองไส้ไก่บนพื้นที่เนิน เพื่อเปลี่ยนทางน้ำให้ไหลมายังพื้นที่เพาะปลูก สร้างความชุ่มชื่นของพื้นที่
และแบบที่สาม คลองไส้ไก่บนพื้นที่ราบลุ่ม จะขุดคลองให้คดโค้งให้น้ำไหลเอื่อย แต่จะค่อย ๆ ไหลแบบเคลื่อนตัวตลอดเวลา ซึ่งนอกจากกระจายความชุ่มชื้นแล้วยังทำให้อากาศเข้ามาแทรกในน้ำ แบบนี้จะทำให้ “น้ำไม่เน่า”
ประโยชน์ของ “คลองไส้ไก่”
หากอธิบายให้เห็นภาพ ประโยชน์หลักที่ได้จากคลองไส้ไก่มี 4 อย่างด้วยกัน คือ ช่วยกักเก็บน้ำให้ซึมลงใต้ดิน เปลี่ยนทางน้ำให้กระจายสู่พื้นที่เพาะปลูก ล็อกตะกอนดินหรือธาตุอาหาร และป้องกันการพังทลายของหน้าดิน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อคลองสาน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อคลองสามวา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อคลองเตย
ปักเสื้อสกรีนเสื้อคันนายาว
ปักเสื้อสกรีนเสื้อจอมทอง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อดอนเมือง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อดินแดง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อดุสิต
ปักเสื้อสกรีนเสื้อตลิ่งชัน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อทวีวัฒนา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อทุ่งครุ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อธนบุรี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางกอกน้อย
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางกอกใหญ่
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางกะปิ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางคอแหลม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางซื่อ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางนา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางพลัด
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางรัก
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางเขน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางแค
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบึงกุ่ม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อปทุมวัน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อประเวศ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อป้อมปราบศัตรูพ่าย
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพญาไท
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพระนคร
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพระโขนง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อภาษีเจริญ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อมีนบุรี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อยานนาวา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อราชเทวี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อราษฎร์บูรณะ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อลาดกระบัง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อลาดพร้าว
ปักเสื้อสกรีนเสื้อวังทองหลาง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อวัฒนา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสวนหลวง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสะพานสูง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสัมพันธวงศ์
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสาทร
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสายไหม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อหนองจอก
ปักเสื้อสกรีนเสื้อหนองแขม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อหลักสี่
ปักเสื้อสกรีนเสื้อห้วยขวาง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองนครปฐม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อกำแพงแสน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อดอนตูม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อนครชัยศรี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางเลน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพุทธมณฑล
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสามพราน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองนนทบุรี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางกรวย
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางบัวทอง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางใหญ่
ปักเสื้อสกรีนเสื้อปากเกร็ด
ปักเสื้อสกรีนเสื้อไทรน้อย
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองปทุมธานี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อคลองหลวง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อธัญบุรี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อลาดหลุมแก้ว
ปักเสื้อสกรีนเสื้อลำลูกกา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสามโคก
ปักเสื้อสกรีนเสื้อหนองเสือ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองสมุทรปราการ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางพลี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางเสาธง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพระประแดง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพระสมุทรเจดีย์
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองระยอง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อนิคมพัฒนา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเขาชะเมา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ้านฉาง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อปลวกแดง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อวังจันทร์
ปักเสื้อสกรีนเสื้อแกลง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองชลบุรี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเกาะจันทร์
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางละมุง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ่อทอง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ้านบึง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพนัสนิคม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพานทอง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อศรีราชา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อหนองใหญ่
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเกาะสีชัง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองสมุทรสาคร
ปักเสื้อสกรีนเสื้อกระทุ่มแบน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ้านแพ้ว
ปักเสื้อสกรีนเสื้อมหาชัย
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองสมุทร
ปักเสื้อสกรีนเสื้ออัมพวา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางคนที
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองราชบุรี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ้านคา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อจอมบึง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อดำเนินสะดวก
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางแพ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ้านโป่ง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อปากท่อ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อวัดเพลง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสวนผึ้ง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อโพธาราม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองฉะเชิงเทรา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อคลองเขื่อน
ปักเสื้อสกรีนเสื้อท่าตะเกียบ
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางคล้า
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางน้ำเปรี้ยว
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบางปะกง
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ้านโพธิ์
ปักเสื้อสกรีนเสื้อพนมสารคาม
ปักเสื้อสกรีนเสื้อราชสาส์น
ปักเสื้อสกรีนเสื้อสนามชัยเขต
ปักเสื้อสกรีนเสื้อแปลงยาว
ปักเสื้อสกรีนเสื้อเมืองนครนายก
ปักเสื้อสกรีนเสื้อปากพลี
ปักเสื้อสกรีนเสื้อบ้านนา
ปักเสื้อสกรีนเสื้อองครักษ์