ยาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉิน

หัวข้อ:

ยาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉิน

ยาคุมฉุกเฉินคืออะไร ?

เป็นเวลาหลายสิบปีแล้วที่ผู้หญิงทั่วโลกใช้ยาคุมฉุกเฉินในการป้องกันการตั้งครรภ์หลังจากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน (unprotected sex) องค์การอนามัยโลกให้การรับรองว่าการกินยาคุมฉุกเฉินเป็นวิธีที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพในการป้องกัน การตั้งครรภ์หลังจากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกันการตั้งครรภ์ในระดับหนึ่ง

ยาคุมฉุกเฉินมีส่วนผสมเช่นเดียวกับยาคุมธรรมดา แต่มีปริมาณฮอร์โมนต่อเม็ดสูงกว่าและต้องกินหลังจากมีเพศสัมพันธ์ภายในเวลาที่กำหนดเท่านั้น จึงจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ในขณะที่ยาคุมธรรมดาต้องกินวันละ 1 เม็ด ทุกๆ วัน (กรณีแผงละ 28 เม็ด) และมีปริมาณฮอร์โมนต่อเม็ดน้อยกว่า

ยาคุมฉุกเฉินมี 2 แบบ

ยาคุมฉุกเฉินฮอร์โมนผสม ซึ่งประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจน และโปรเจสตินผสมกัน(Combined Pill Regimens : Yuzpe Method) ปริมาณยาที่กินแต่ละครั้งต้องมีฮอรฺโมนเอธิลเอสตราดิออล(ethinyl estradiol) อย่างน้อย 0.1 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนเลวอนอร์เจสเตรล(levonorgestrel) อย่างน้อย 0.5 มิลลิกรัม

ยาคุมฉุกเฉินฮอร์โมนเดี่ยว ซึ่งมีฮอร์โมนโปรเจสตินเพียงอย่างเดียว(Progestin-Only Pill Regimens) ปริมาณยาที่กินแต่ละครั้งต้องมีฮอร์โมนเลวอนอร์เจสเตรล(levonorgestrel) อย่างน้อย 0.75 มิลลิกรัม

ใครควรกินยาคุมฉุกเฉิน ?

ยาคุมฉุกเฉินไม่ใช่ยาคุมธรรมดาซึ่งที่ต้องกินเป็นประจำทุกวัน หากแต่ยาคุมฉุกเฉินมีปริมาณฮอร์โมนสุงกว่าเพราะผลิตขึ้นมาเพื่อ แก้ปัญหาให้แก่ผูหญิงที่ไม่ต้องการตั้งครรภ์ในกรณีต่อไปนี้เท่านั้น

มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ใช้วิธีคุมกำเนิดใดๆ
ใช้ถุงยางแล้ว แต่ไม่แน่ใจว่ารั่ว/แตก/หลุดหรือไม่
กินยาคุมชนิดธรรมดาอยู่ แต่ลืมเกินไป วันสองวันหรือนานกว่านั้น
ใส่ห่วงคุมกำเนิดแล้ว แต่มันหลุด
นับระยะปลอดภัย (หน้าเจ็ดหลังเจ็ด) ผิดพลาด
ถูกข่มขืน, มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ตั้งใจ ไม่เต็มใจ

ในภาวะฉุกเฉินที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ การกินยาคุมฉุกเฉินอย่างถูกวิธี หลังจากมีเพศสัมพันธ์จะช่วยลดโอกาสเสี่ยงของการตั้งครรภ์ได้ประมาณ75% แต่ถ้าคุณมีเพศสัมพันธ์อยู่เป็นประจำ หรือมีเป็นระยะๆ คุณควรจะใช้วิธีคุมกำเนิดแบบธรรมดาซึ่งจะป้องกันการตั้งครรภ์ได้ดีกว่าการกินยาคุมฉุกเฉิน
<>


ยาคุมฉุกเฉินที่ขายในบ้านเราขณะนี้มีอยู่2 ยี่ห้อ คือ โพสตนอร์ (Postinor) และมาดอนนา(Madonna) ซึ่งทั้งสองยี่ห้อต่างก็เป็นยาคุมฉุกเฉินฮอร์โมนเดี่ยว

วิธีการกินยา

ตามข้อมูลทางวิชาการ การกินยาคุมฉุกเฉินทั้งแบบฮอร์โมนผสม และแบบที่มีฮอร์โมนเดี่ยวมีวิธีการกินเหมือนกันคือ ต้องกิน 2 ครั้ง

ครั้งแรกภายในเวลา 72 ชั่วโมงหลังจากมีเพศสัมพันธ์

ครั้งที่สอง กินหลังจากที่กินครั้งแรกไปแล้ว 12 ชั่วโมง

หมายความว่า ถ้ามีเพศสัมพันธ์ตอนสองทุ่ม และกินยาเม็ดแรกตอน 5 ทุ่ม จะต้องกินยาเม็ดที่สองตอน11 โมงเช้าซึ่งก็คือ 12 ชั่วโมงถัดมานั่นเอง

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้กำลังมีการศึกษาวิจัยว่า จำเป็นต้องกินยาเม็ดที่สองหรือไม่เพราะถ้าประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ในกรณีที่กินเม็ดเดียว กับกรณีที่กินยาสองเม็ดนั้นไม่แตกต่างกันการกินแค่เม็ดเดียว น่าจะช่วยลดอาการข้างเคียงของยาลงได้แต่ยังไม่สามารถยืนยันผลใดๆเนื่องจากการศึกษาวิจัยนี้ยังไม่เสร็จสิ้น

ยาคุมธรรมดาก็สามารถใช้เป็นยาคุมฉุกเฉินได้

ยาคุมแบบธรรมดาว่าจะเป็นแผง 21 เม็ด หรือ 28 เม็ด ที่มีชนิดและปริมาณของฮอร์โมนตรงตามสูตรของยาคุมฉุกเฉินสามารถนำมาใช้กินเป็นยาคุมในเวลาฉุกเฉินได้ ตารางที่แสดงในหน้าต่อไปจะบอกให้รู้ว่ามียาคุมที่ขายในประเทศไทยยี่ห้อใดบ้างที่สามารถนำมาใช้ในกรณีฉุกเฉินได้ ข้อควรระวังในการกินยาแต่ละยี่ห้อก็คือ การกินแต่ละครั้งจะมีจำนวนเม็ดยา ที่ต้องกินมากน้อยต่างกันไปตามปริมาณของฮอร์โมนที่มีอยู่ในตัวยาแต่ละยี่ห้อและในการกินแต่ละครั้งจะต้องกินยี่ห้อเดียวกันเท่านั้น
<>


การกินยาคุมฉุกเฉินยี่ห้อโพสตินอร์(Postinor) หรือ มาดอนนา (Madonna) ก็ให้ใช้วิธีนี้เช่นกันคือ กินเม็ดแรกภายใน 72 ชั่วโมงหลังจากที่มีเพศสัมพันธ์ ที่ไม่ได้ป้องกัน แล้วกินเม็ดที่สองในอีก 12 ชั่วโมงถัดมา

ตารางแสดงชื่อของยาคุมธรรมดาที่มีขายตามร้านขายยาทั่วไป(1)
และสามารถนำมาใช้ป้องกันการตั้งครรภ์ในภาวะฉุกเฉินได้


ชื่อยี่ห้อ	จำนวนเม็ดที่ต้องกิน ครั้งที่ 1	จำนวนเม็ดที่ต้องกิน ครั้งที่ 2	ปริมาณฮอร์โมนที่ได้รับ เมื่อเทียบกับสูตรยาคุมฉุกเฉิน (2)
Engynon	2	2	พอดี
Exlution	1 ?	1?	พอดี
Nordette	3	3	ขาดเล็กน้อย
Microgynon	3	3	ขาดเล็กน้อย
Microgest	3	3	ขาดเล็กน้อย
Anna	3	3	ขาดเล็กน้อย
Marvelon	3	3	ขาดเล็กน้อย
Trinordiol	4 (เม็ดสีเหลือง)	4 (เม็ดสีเหลือง)	เกินเล็กน้อย

(1) ข้อมูลเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2542

(2) แม้ว่าปริมาณฮอร์โมนจะขาดหรือเกินเล็กน้อย แต่อนุโลมให้ใช้ป้องกันการตั้งครรภ์ไนภาวะฉุกเฉินได้ถ้าไม่สามารถหายี่ห้ออื่นได้ทัน

ยาคุมฉุกเฉินเท่าที่พบตามร้านขายยาทั่วไปมี 2 ยี่ห้อคือ โพสตินอร์ (Postinor)หรือ (Madonna) ซึ่งเป็นชนิดฮอร์โมนเดี่ยว มีปริมาณฮอร์โมนต่อเม็ด 0.75 มิลลิกรัมวิธีการกินยาที่เขียนไว้ในใบกำกับยาของทั้งสองยี่ห้อนี้แนะนำให้ผู้ใช้กินยา1 เม็ด ภายใน 1 ชั่วโมง อย่างไรก็ตามข้อมูลจากงานวิจัยในหลายประเทศทั่วโลกบ่งชี้ว่ายาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนเดี่ยวจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ได้85% ถ้ากินยา 2 ครั้ง แต่ละครั้งต้องมีปริมาณฮอร์โมน 0.75 มิลลิกรัม โดยกินตั้งที่1 ไปแล้วอีก 12 ชั่วโมงต่อมาให้กินครั้งที่ 2 ตามไปทันที
<>


- กินยาครั้งที่ 1 ภายใน 72 ชั่วโมงหลังจากที่มีเพศสัมพันธ์ และอยู่ในภาวะฉุกเฉินที่ไม่มั่นใจว่าจะปลอดภัยจากการตั้งครรภ์ - กินยาครั้งที่ 2 หลังจากกินยาครั้งที่1 ผ่านไปแล้ว 12 ชั่วโมง - ควรกินยาตามจำนวนเม็ดที่แนะนำไว้การกินยาจำนวนมาก เกินกว่าที่แนะนำไว้ จะไม่ช่วยให้การป้องกันการตั้งครรภ์มีประสิทธิภาพดีขึ้น แต่อย่างใด กลับจะยิ่งทำให้รู้สึกคลื่นไส้และอาเจียนมากขึ้น

อาการข้างเคียง

จากการศึกษาวิจัยพบว่า หลังจากกินยาคุมฉุกเฉินเข้าไปแล้ว ผู้หญิง 1 ใน 2 คนจะมีอาการคลื่นไส้และผู้หญิง1 ใน 5 คนอาเจียน หากกินยาพร้อมกับกินอาหารตามเข้าไปด้วยก็จะช่วยลดอาการคลื่นไส้ลงได้บ้างแต่ถ้าอาเจียนในช่วง 2 ชั่วโมงแรกหลังจากการกินยาเม็ดแรก ก็อาจจะต้องกินเม็ดแรกซ้ำอีกครั้ง

หลังการกินยานี้แล้ว ประจำเดือนควรจะมาภายใน 2-3 สัปดาห์ แต่ถ้าประจำเดือนไม่มาภายในเวลาดังกล่าวและมีอาการต่อไปนี้คือ

ปวดท้อง
เจ็บหน้าอก ไอ หรือหายใจขัด
ปวดหัวมาก วิงเวียนศีรษะ อ่อนเพลีย มึนงง
มองเห็นไม่ชัด
ปวดน่องหรือโคนขาอย่างหนัก

ให้รีบไปพบแพทย์ทันทีเพราะอาจเป็นการบ่งชี้ถึงการตั้งครรภ์ หรืออาการแทรกซ้อนที่จำเป็นต้องให้แพทย์วินิจฉัย

ยาคุมฉุกเฉินป้องกันการตั้งครรภ์ได้อย่างไร?

การออกฤทธิ์ของยาเม็ดคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินนั้นมีลักษณะเดียวกัน กับยาเม็ดคุมกำเนิดแบบธรรมดาจากการศึกษาเชิงสถิติพบว่า ยาคุมฉุกเฉินมีการทำงานหลายอย่างพร้อมๆ กัน อาทิเช่นขัดขวางการตกไข่, ทำให้การตกไข่ช้าลงกว่าเดิม ขัดขวางการปฏิสนธิโดยสร้างเมือกขึ้นในท่อนำไข่ทำให้อสุจิและไข่เคลื่อนที่เข้าหากันลำบากขึ้น ขัดขวางการฝังตัวของไข่ที่ได้รับการผสมแล้วเป็นต้นกลไกการทำงานหลายทางนี้ทำให้ยาคุมฉุกเฉินมีประสิทธิภาพ ในการป้องกันการตั้งครรภ์ค่อนข้างสูงถ้าใช้เฉพาะกรณีฉุกเฉินจริงๆ เท่านั้น

ประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์

การกินยาคุมฉุกเฉินจะต้องกินหลังจากที่มีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้มีป้องกันการตั้งครรภ์นั่นคือ เพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ใช้วิธีคุมกำเนิดใดๆ เลย หรือใช้แล้วแต่ไม่ได้ผลหรือไม่แน่ใจ รวมทั้งในกรณีที่ถูกบังคับหรือล่อลวงให้มีเพศสัมพันธ์ หรือกรณีที่ถูกข่มขืน

หากกินยาอย่างถูกต้อง คือ กินยาครั้งแรกภายใน 72 ชั่วโมง หลังจากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกันและอีก12 ชั่วโมงถัดมาก็กินครั้งที่สอง ยานี้มีประสิทธิภาพใน การลดโอกาสตั้งครรภ์ได้75 เปอร์เซนต์

องค์การอนามัยโลกได้ทำการศึกษาและพบว่า ยาคุมฉุกเฉินแบบที่มี ฮอร์โมนโปรเจสตินชนิดเดียวหรือที่เรียกว่ายาคุมฉุกเฉินฮอร์โมนเดี่ยวนั้นมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์มากกว่ายาคุมฉุกเฉินฮอร์โมนผสมโดยการสามารถลดโอกาสการตั้งครรภ์ลงได้85% และยังก่อให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียนน้อยกว่าด้วย

แต่ถ้ามีการใช้ยาคุมฉุกเฉินเป็นประจำประสิทธิภาพของยาจะลดต่ำ กว่าการกินยาคุมแบบธรรมดาทันที

ยาคุมฉุกเฉิน ปลอดภัยหรือเป็นอันตราย?

สถาบันสูตินารีแพทย์ประเทศสหรัฐอเมริกา (American Callege of Obstetrics andGynecology-ACOG) ได้ทำการศึกษาวิจัยผลกระทบข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น จากการใช้ยาคุมฉุกเฉินพบว่าการใช้ยาคุมฉุกเฉินอย่างถูกวิธี และใช้เฉพาะในกรณีฉุกเฉินจริงๆ นั้นไม่ก่อให้เกิดผลกระทบข้างเคียงใดๆที่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้ นอกจากนี้ องค์การอนามัยโลก (World Health Organization)ยังได้บรรจุยาคุมฉุกเฉินไว้ใยบัญชียาในปี พ.ศ.2539 ด้วย

สำหรับผู้ที่มีประวัติเป็นโรคลมชัก, โรคหัวใจ, โลหิตแข็งตัว หรือโรคที่เกี่ยวเนื่องกับเส้นเลือดหัวใจอาจจะต้องปรึกษาแพทย์เสียก่อนหรืออาจจะใช้ยาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนเดี่ยว ซึ่งปลอดภัยกว่าชนิดฮอร์โมนผสมอย่างไรก็ตาม ประมาณ 20 ปีที่การผลิตยานี้ขึ้นมาใช้ ยังไม่พบว่ามีรายงานการเสียชีวิตหรืออาการแทรกซ้อนร้ายแรงที่เกิดขึ้นจากการใช้ยาคุมฉุกเฉิน

การกินยาคุมฉุกเฉินสามารถทำให้เกิดการแท้งได้หรือไม่ ?

ในทางการแพทย์ถือว่าการตั้งครรภ์เริ่มต้นขึ้นเมื่อไข่ที่ได้รับการผสม มีการฝังตัวที่มดลูกอย่างสมบูรณ์แล้วซึ่งกระบวนการฝังตัวนี้จะเริ่มต้นหลังจากเกิดการผสมระหว่างไข่กับอสุจิแล้วประมาณ 5 วัน และจะใช้เวลาประมาณ 1 อาทิตย์จึงจะฝังตัวเสร็จสมบูรณ์ ตัวยาในยาคุมฉุกเฉินจะไร้ประสิทธิภาพไปในทันทีที่กระบวนการฝังตัวเกิดขึ้น จึงไม่สามารถทำให้เกิดการแท้งได้อย่างเด็ดขาด

ถ้ากินยาคุมฉุกเฉินแล้วแต่ยังตั้งครรภ์เด็กในครรภ์จะพิการหรือไม่ ?

การกินยาคุมฉุกเฉินในกรณีฉุกเฉินจริงๆ (ซึ่งไม่น่าจะเป็นกรณีที่เกิดขึ้นบ่อยๆในชีวิตของผู้หญิงคนหนึ่งๆ ) ไม่ใช่สาเหตุที่ทำให้ทารกมีความพิการแต่กำเนิดไม่ว่าจะเป็นในกรณีที่ผู้หญิงกินยาโดยไม่รู้ตัวว่ากำลังตั้งครรภ์อยู่ หรือกินยานี้เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์แต่ไม่ได้ผลก็ตามเพราะมีการศึกษาพบว่า การกินยาคุมในขณะที่กำลังตั้งครรภ์อยู่นั้นไม่ได้เพิ่มความเสี่ยงต่อความพิการของทารกที่จะคลอดออกมา

โพสเมื่อ 13 ปีที่ผ่านมา แก้ไขล่าสุด 13 ปีที่ผ่านมา อ่าน 2,314 ครั้ง

ความคิดเห็น

ประกาศล่าสุดในบอร์ดเดียวกัน

ปวดหัวบ่อย ปวดหัวเรื้อรัง เห็นภาพซ้อน เสี่ยง!! เนื้องอกในสมอง อ่าน 76 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

ซักผ้าให้สะอาดแบบออร์แกนิค ด้วยพลังธรรมชาติจากสับปะรดได้อย่างไร ? อ่าน 81 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

ภูมิแพ้อาหารแฝงคืออะไร? แตกต่างอย่างไรกับการแพ้อาหารแบบทั่วไป อ่าน 79 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

น้ำยาล้างขวดนม ยี่ห้อไหนดี ? ที่ผ่านการทดสอบการแพ้และระคายเคือง ช่วยให้ลูกน้อยห่างไกล.. อ่าน 115 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

บรรเทาอาการปวดเมื่อยตามตัวจากโรคกระดูกพรุน ด้วยแคลเซียม แอล-ทรีโอเนต อ่าน 161 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

ลดความกังวลเรื่องสมรรถภาพ ด้วยอาหารเสริมสมุนไพรสำหรับผู้ชาย จินเซง มิกซ์ อ่าน 99 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

สุดยอดผลิตภัณฑ์ขจัดคราบ สยบคราบหนักทุกงานครัว เพียงแค่ฉีดทิ้งไว้ แล้วล้างออก ไม่เปลือ.. อ่าน 78 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

เคล็ดลับดูแลทำความสะอาดคราบเลอะบนเสื้อผ้าเด็ก ให้ปลอดภัย ด้วยผลิตภัณฑ์น้ำยาขจัดคราบ อ.. อ่าน 92 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

ปวดเมื่อยต้นคอ ปวดต้นคอบ่าไหล่ ออฟฟิศซินโดรมที่ต้องแก้ต้นเหตุ อ่าน 128 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

เป็นตะคริวบ่อยเวลานอน สัญญาณอันตรายที่ไม่ควรมองข้าม !! อ่าน 84 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

รู้หรือไม่? ท้องผูกบ่อย นั่งห้องน้ำนานเบ่งถ่ายเป็นประจำ เสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ อ่าน 118 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

โรคไต การตรวจคัดกรองสำคัญอย่างไร? ตรวจอะไรบ้าง ใครบ้างควรไปตรวจ? อ่าน 99 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

ปวดเมื่อยตามตัวจาก โรคกระดูกพรุน ดูแลด้วยแคลเซียม แอล-ทรีโอเนต อ่าน 141 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

น้ำยาปรับผ้านุ่มออร์แกนิคตัวเด็ดตัวดัง ละมุนผิว ปราศจากสารควอท และสารก่อภูมิแพ้ เหมาะ.. อ่าน 94 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา

วิธีเช็กอาการไตอ่อนแอ แพทย์จีนเอินเวย์แนะ รักษาไตอ่อนแอ ยิ่งเร็วยิ่งดี อ่าน 115 1 ปีที่ผ่านมา

1 ปีที่ผ่านมา