ทำไมถึงมีประเพณีบุญกองข้าว
เหตุผลที่คนอีสานกำหนดให้มีประเพณีบุญกองข้าวในเดือนสาม ขึ้นสามค่ำของทุกปี ก็เพราะคนอีสานเชื่อว่า ในเดือนสาม ขึ้นสามค่ำของทุกปี
ฟ้าจะไขประตูฝน ฟ้าจะร้องฝนจะตก คนโบราณจะคอยสังเกตเสียงของฟ้าร้อง ว่าร้องมาจากทางทิศใด เพื่อมาทำนายน้ำฝนว่าจะมากหรือ
น้อย เพื่อเตรียมตัวรับกับสถานการณ์น้ำในฤดูกาลทำนาในปีหน้า
การพยากรณ์ก็อาศัยยึดถือเอาตำราที่สืบทอดมาแต่โบราณ(ปู่สังกะสา ย่าสังกะสี-นครพนม) ซึ่งได้กำหนดทิศต่างๆเอาไว้ ๘ ทิศ ได้แก่
๑ ทิศบูรพา มีครุฑเป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูน้ำ ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ ฝนฟ้าจะดี ข้าวกล้าจะเจริญงอกงามอุดมสมบูรณ์ ผู้คนจะมีความ
สุข มีกำลังศรัทธาในการทำบุญทำทานเป็นอย่างยิ่ง
๒ ทิศอีสาน มีวัวเป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูดิน ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ ฝนจะตกตลอดปี(ฤดูทำนา) ข้าวกล้าจะเจริญงอกงาม ผู้คนจะมี
ความสุขเกษมกันถ้วนหน้า
๓ ทิศอาคเนย์ มีแมวเป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูลม ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ ฝนจะน้อย นาจะแล้ง ผู้คนอดอยาก เกิดโรคระบาด
๔ ทิศทักษิณ มีราชสีห์เป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูทอง ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ น้ำจะมาก น้ำจะท่วมข้าวกล้าเสียหายถึง๒ใน๕ส่วน นาลุ่ม
จะเสียหายหนัก นาดอนจะได้ผลผลิตดี มีปูปลาอุดมสมบูรณ์
๕ ทิศปัจจิม มีนากเป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูเหล็ก ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ ฝนจะน้อย นาจะแล้ง ข้าวกล้าล้มตายเสียหายหนัก
๖ ทิศหรดี มีเสือเป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูตะกั่วหรือประตูซิน ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ ฝนจะดี น้ำจะงามพอเหมาะ ผลหมากรากไม้
สมบูรณ์ ข้าวกล้างอกงาม ปูปลาสมบูรณ์ ผู้คนเป็นสุข
๗ ทิศพายัพ มีหนูเป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูหิน ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ ฝนจะตกปานกลาง ข้าวกล้าได้ผลกึ่งหนึ่ง เสียหายกึ่งหนึ่ง ปูปลา
มีน้อย ผู้คนจักป่วยไข้
๘ ทิศอุดร มีช้างเป็นสัตว์ประจำทิศ เป็นทิศประตูเงิน ถ้าฟ้าร้องทางทิศนี้ ฝนจะดี ข้าวกล้าในนาจะงอกงาม ผู้คนมีความสุขถ้วนหน้า
ในสมัยโบราณ บรรพบุรุษของเราก็อาศัยการสังเกตความเป็นมาเป็นไปของธรรมชาติรอบๆตัวอย่างชาญฉลาด แล้วก็นำมากำหนดทิศทาง
การดำรงชีวิตในแต่ละปี ให้สอดคล้องกับธรรมชาติ เพราะคนโบราณเรียนรู้ว่าไม่มีสิ่งใดยิ่งใหญ่และทรงพลังมากไปกว่าธรรมชาติ ไม่มีใคร
สามารถทัดทานธรรมชาติได้ มนุษย์เพียงแต่ปรับตัวให้สอดคล้องก็สามารถอยู่ได้อย่างมีความสุข การกู้เงินมาสามสี่แสนล้านบาท ก็ไม่
สามารถเอาชนะธรรมชาติได้ มิหนำซ้ำยังจะทำให้ประเทศชาติฉิบหายล่มจมเพราะหนี้สินอีกด้วย