ข้าราชการ
ผู้ก่อตั้งข้าราชการ => พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ (รัชกาลที่ 5)
ที่มา
· ข้า => ตัวเราหรือผู้รับใช้
· ราช => ราชาการ => การที่ควรและไม่ควรกระทำ
ความหมาย => ผู้ทำงานรับใช้พระมหากษัตริย์ในการที่ควรและไม่ควรกระทำ
วันข้าราชการพลเรือน => 1 เมษายน ของทุกปี
พระปฐมบรมราชโองการ
"เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม"
ความหมายคำว่า "ธรรม"
· ธรรมะ => ศีลธรรม ทำในสิ่งที่ถูกต้อง ทศพิศราชธรรม
· เป็นธรรม => ยุติธรรม ถูกต้องเป็นธรรม
· ธรรมชาติ => การจะทำการใดที่ไหนให้ดู ภูมิสังคมของที่นั้น
ทศพิธราชธรรม
1. ทาน => การให้
2. ศิล => การสำรวมในศีล
3. ปริจจาคะ => การสละประโยชน์ส่วนตน
4. อาชชวะ => ความซื่อตรง
5. มัททวะ => ความอ่อนโยน
6. ตปะ => ความเพียร
7. อักโกธะ => การระงับความโกรธ
8. อวิหิงสา => ความไม่เบียดเบียน
9. ขันติ => ความอดทน
10. อวิโรธนะ => การแน่วแน่ในความถูกต้อง
เศรษฐกิจพอเพียง (ทางสายกลาง)
ทฤษฎีใหม่ => แนวทาง/หลักการบริหารจัดการที่ดินและน้ำ เพื่อการเกษตรในที่ดินขนาดเล็ก ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
· 30 % เป็นสระเก็บกักน้ำในฤดูฝน เสริมการปลูกพืชในหน้าแล้ง และเลี้ยงสัตว์น้ำ
· 30 % ปลูกข้าว
· 30 % ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น พืชผัก พืชไร่
· 30 % เป็นที่อยู่อาศัย เลี้ยงสัตว์ โรงเรือน ถนน คู คลอง
เศรษฐกิจพอเพียง & ทฤษฎีใหม่
ปลูกต้นไม้ 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง
· ไม้ที่ 1 ไม้ใช้สอย ปลูกบ้าน เป็นไม้เนื้อแข็งยืนต้น ใช้เวลานานกว่าจะโต
· ไม้ที่ 2 ไม้ผล สำหรับรับประทาน และขาย รวมถึงผักต่าง ๆ ด้วย
· ไม้ที่ 3 ไม้เชื้อเพลิง เพราะชาวบ้านเขาใช้ฟืน ต้องมีไม้โตมาใช้ทันเวลา
· ประโยชน์ที่ 4 คือ ได้ป่าไม้ เมื่อป่าขึ้นมาแล้ว จะก่อให้เกิดความชุ่มชื้นมากขึ้น
คำสอนเรื่อง "สติ" ให้มีสติ
· ระลึกในสิ่งที่คิด
· ในกิจที่ทำ
· ในคำที่พูด
หลักการทรงงาน
1. ศึกษาข้อมูลอย่างเป็นระบบ
§ ศึกษาข้อมูลเบื้องต้นจากเอกสาร
§ สอบถามจากเจ้าหน้าที่ นักวิชาการ
§ ถามประชาชน
§ วิเคราะห์ วิจัย
§ ให้รู้จักช่างสังเกตุ จด เก็บรวบรวมข้อมูลไว้
2. ระเบิดจากข้างใน
· สร้างคนในชุมชนให้เข้มแข็งพร้อมรับการพัฒนาเสียก่อน แล้วค่อยออกมาสู่สังคมภายนอก ไม่ใช่เอาความเจริญจากภายนอกเข้าไปหาชุม โดยที่ชุมชนยังไม่ได้เตรียมตัวหรือตั้งตัว
3. แก้ปัญหาที่จุดเล็ก ๆ
· มองปัญหาในภาพรวม (Macro) ก่อนเสมอ
· เริ่มแก้ปัญหาจากจุดเล็ก ๆ คือ แก้ปัญหาเฉพาะหน้าที่คนมักมองข้าม
4. ทำตามลำดับขั้นตอน
· ทรงเริ่มจากสิ่งจำเป็นที่สุดของประชาชนก่อน
· เริ่มจาก
§ สาธารณสุข
§ สาธารณูปโภคขึ้นพื้นฐาน
§ ถนน
§ แหล่งน้ำ
5. ภูมิสังคม
· ภูมิศาสตร์
· ภูมิประเทศ
· สังคมศาสตร์
§ นิสัยใจคอ
§ วัฒนธรรม
§ ความเชื่อ
· ดูความต้องการที่แท้จริง
· ต้องทำให้เขาเข้าใจเสียก่อน
6. องค์รวม
· คิดอย่างองค์รวม (Holistic)
· มองอย่างครบวงจร
· มองเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นและการแก้ไขปัญหาอย่างเชื่อมโยง
· เช่น "ทฤษฎีใหม่"
7. ไม่ติดตำรา
· ไม่ผูกมัดติดกับวิชาการและเทคโนโลยี ที่ไม่เหมาะสมกับสภาพชีวิตความเป็นอยู่ ที่แท้จริงของชุมชนนั้น ๆ
8. ประหลัด เรียบง่าย ได้ประโยชน์
· หลอดยาสีพระทนต์
· ฉลองพระองค์
· ให้ปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก ให้ขึ้นเองตามธรรมชาติ จะได้ประหยัดงบประมาณ
9. ทำให้ง่าย (Simplicity)
· คิดค้น ดัดแปลง ปรับปรุงและแก้ไข
· สอดคล้องกับสภาพความเป็นอยู่และระบบนิเวศ
· ทำสิ่งที่ยากให้กลายเป็นง่าย
· ทำสิ่งที่สลับซับซ้อนให้เข้าใจง่าย
· ใช้กฎแห่งธรรมชาติเป็นแนวทาง
10. การมีส่วนร่วม
· ทำใจให้กว้าง หนักแน่น
· รู้จักรับฟังความคิดเห็น
· การระดมสติปัญญาและประสบการณ์อื่นหลากหลาย
11. ประโยชน์ส่วนรวม
· ให้คิดถึงประโยชน์ส่วนรวมมาก ๆ
· เมื่อส่วนรวมได้ประโยชน์เราก็จะได้ประโยชน์ด้วย
12. บริการรวมที่จุดเดียว (One Stop Server)
13. ทรงใช้ธรรมชาติช่วยธรรมชาติ
· การปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก
· การปลูกป่า 3 อย่างประโยชน์ 4 อย่าง
14. ใช้อธรรมปราบอธรรม
· การใช้ผักตบชวาแก้ปัญหาน้ำเสีย
15. ปลูกป่าในใจคน
· ให้คนรักป่า และเขาจะปลูกป่าและดูแลป่าเอง
16. ขาดทุนหรือกำไร
· Our loss is Our Gain
· การให้และการเสียสละ ทำให้เกิดผลกำไร คือ การอยู่ดีมีสุขของราษฎร
17. การพึ่งตนเอง
· การรู้จักยืนอยู่บนลำแข้งของตัวเอง
· มีการประกอบอาชีพ พึ่งตนเองได้
18. พออยู่พอกิน
· เรียบง่าย ปฏิบัติได้ผล
19. ซื่อสัตย์สุจริต จริงใจต่อกัน
20. ทำงานอย่างมีความสุข
· " ... ทำงานกับฉัน ฉันไม่มีอะไรจะให้ นอกจากการมีความสุขร่วมกัน ในการทำประโยชน์ให้กับผู้อื่น..."
21. ความเพียร : พระมหาชนก
22. รู้รักสามัคคี
· รู้
§ รู้ปัจจัยทั้งหมด
§ รู้ปัญหา
§ รู้วิธีแก้ปัญหา
· รัก
§ รักที่จะเข้าไปแก้ปัญหานั้น
· สามัคดี
§ ต้องทำงานร่วมมือร่วมใจเป็นองค์กร เป็นหมู่คณะ จึงจะมีพลังเข้าไปแก้ปัญหาให้ลุล่วงไปได้ด้วยดี